Mục lục
Các nguyên nhân bỏng thường gặp
Trước khi tìm hiểu cách sơ cứu khi bị bỏng, ta phải biết lí do dẫn đến những vết bỏng của mình. Vết thương bỏng thường được chia làm 4 lý do chính:
– Bỏng do nhiệt độ: Đây chính là loại bỏng thường gặp nhất, gồm có bỏng khô (do bỏng lửa hoặc bô xe, …) và bỏng nước (do nước sôi, dầu mỡ nóng, hơi nước, …).
– Bỏng hóa chất: Thường gặp đối với những ai làm công việc liên quan đến chất hóa học. VD như bỏng axit nitric (HNO3), axit sunfuric (H2SO4), … Hoặc bỏng bazơ như bỏng vôi (CA(OH)2)…
– Bỏng điện: Khi một luồng điện chạy qua cơ thể như sét đánh, điện giật, … Loại bỏng này còn được nhắc đên là bỏng điện
– Bỏng do tia vật lý: Loại bỏng này hiếm gặp trong cuộc sống hằng ngày, do các tia vật lý như tia hồng ngoại, tia tử ngoại, tia X, …
Bình thường, khi bị bỏng, bộ phần thứ nhất bị tác động chính là phần da. Sau đó tùy theo mức độ bỏng mà các bộ phận khác có thể bị ảnh hưởng ít/nhiều như cơ, xương, mạch máu… nặng hơn là bị liệt hoặc thậm chí có thể gây tử vong.
Các cấp độ bỏng
Cấp độ 1: Bỏng bề mặt da
Phần da bị bỏng thuộc lớp da ngoài cùng, da của người bị bỏng sẽ đỏ & rát. Nhưng vết thương sẽ lành hẳn chỉ sau 3-5 ngày.
Cấp độ 2: Bỏng một phần da
Đối với mức độ 2, sau vài ngày bị bỏng, da sẽ xuất hiện túi phỏng nước. Khi túi phỏng nước này vỡ sẽ gây ra cho người bị bỏng sự đớn đau và bề mặt da chuyển sang màu hồng. Người bị bỏng chú ý giữ gìn sạch sẽ vết thương sẽ không để lại sẹo quá to và sẫm màu.
Mức độ 3: Bỏng tất cả các lớp da
Mức độ 3 được xem là cấp độ bỏng khá nghiêm trọng khi các lỗ chân lông & tuyến những giọt mồ hôi cũng bị tổn thương & ảnh hưởng. Vết bỏng thuộc mức độ 3 thường sẽ dễ bị nhiễm khuẩn và có khả năng để lại sẹo lớn nếu không được chăm sóc kỹ.
Mức độ nặng- nhẹ của vết bỏng có thể dựa vào nhiệt độ, nồng độ hóa chất… Vì vậy mà độ sâu vết bỏng mỗi cá nhân sẽ không hoàn toàn giống nhau.
Các bước sơ cứu
Bất kể nguyên nhân gây bỏng là vì lửa hay nước sôi, sơ cứu khi bị bỏng việc đầu tiên cần làm là phải loại bỏ nguyên nhân, đưa người bị nạn tránh xa khỏi khu vực diễn ra tai nạn.
Riêng với sơ cứu khi bị bỏng lửa, bước đầu nên dùng cát, nước hoặc áo khoác, áo choàng, chăn hay mảnh vải lớn… Đập dập lửa đang cháy. Cởi bỏ hoặc một cách nhanh chóng là xé ngay phần trên người áo quần còn hiện tượng âm ỉ cháy. Nếu áo quần không cháy, nhanh chóng choàng mảnh vải lớn, chăn, áo choàng chất liệu vải thô… Lên người để hạn chế da thịt bị giao tiếp lửa.
>>> Xem thêm: Tổng hợp kĩ năng cách đọc sách nhanh hiệu quả
Chi tiết
- Rất nhanh đưa vùng da bị bỏng ngâm vào nước nguội sạch để vệ sinh vết thương hạn chế nhiễm khuẩn, sau đó xả nhẹ nước mát trong vòng tối thiểu 15 phút. Vấn đề này giúp vết thương được dịu đi, hạn chế đau rát, sưng tấy, vết bỏng cũng sẽ không bị ăn sâu tiếp nữa. Chỉ nên dùng nước mát chứ không nên chườm bằng đá hoặc nước đá, do tiếp xúc trực tiếp bằng đá lạnh có thể khiến vết thương trở nên tệ hơn.
- Dùng gạc sạch, vô khuẩn hoặc miếng vải nhỏ sạch để băng vùng da bị bỏng, tránh tiếp xúc bụi bẩn lên vết bỏng.
- Trường hợp bỏng nhẹ & diện tích bỏng nhỏ, bạn vẫn có thể tự chăm sóc, điều trị tại nhà. Vùng da bị bỏng có khả năng tự liền, còn trường hợp vết bỏng có diện tích lớn, bỏng nặng hơn, nên sơ cứu cơ bản ban đầu rồi nhanh chóng chuyển người bị bỏng tới cơ sở, trung tâm y tế nơi gần nhất đúng lúc điều trị.
Nếu áo quần bị cháy khi tiếp cận lửa
Trường hợp mất an toàn diễn ra khi bị bỏng lửa, lửa cháy lên áo quần và người bị nạn luống cuống, hoảng loạn không thể tự xử lý. Lúc này cần bình tĩnh sơ cứu theo các bước sau:
- Giữ cho người bị nạn không hốt hoảng chạy quanh vì bất cứ chuyển động nào lúc này cũng sẽ là cơ hội cho lửa bắt cháy nhiều hơn.
- Đặt người bị nạn trong tư thế nằm yên trên sàn, hướng phần bỏng lên phía trên.
- Sử dụng một cái áo lớn hoặc tấm chăn lớn chất liệu thô, hay len, hay dạ để bọc người bị nạn và dập lửa, không sử dụng chất liệu nilon dễ cháy.
- Để người đó lăn trên sàn cho lửa tắt hẳn.. Dội nước lên người hoặc bằng một loại chất lỏng không bắt cháy nếu như có.
- Đặc biệt, không cởi đồ người bị nạn ra. Quần áo lúc đó có thể bị sát vào da, việc cởi đồ ra sẽ khiến lửa có thời cơ giao tiếp da & càng gây tổn thương nhiều hơn.
Kết
Vết thương do bỏng là vết thương rất dễ dàng gặp phải trong cuộc sống hàng ngày. Tuy vậy không phải ai cũng sẽ biết được cách sơ cứu như nào để tránh tổn hại do vết bỏng gây nên đến mức thấp nhất. Chính bởi vậy, chúng tôi hi vọng rằng thông qua bài đăng sẻ chia vừa qua, bạn có thể hiểu một cách rõ ràng hơn những cách sơ cứu khi bị bỏng. Cũng như cách thức sơ cứu đúng đắn và nhanh chóng nhất cho người bị bỏng.
>>> Xem thêm: Kỹ năng sống gồm những gì? Ứng dụng kỹ năng sống như thế nào?
Nhật Minh – Tổng hợp và bổ sung
Nguồn: vinmec.com, benhvien108.vn, hellobacsi.com, aviva.com.vn